Biorąc pod uwagę ciągłość osadnictwa na terenie zajmowanym przez dzisiejszą osadę można zaryzykować twierdzenie, że Utrata jest bardzo stara. Badania archeologiczne prowadzone przez opolskich specjalistów wykazały, że na terenie kolistej w kształcie wyspy (istniejącej na wodach dawnego jeziora) zbudowane było grodzisko.
Na podstawie 92 fragmentów naczyń, które wyłowiono z dna stawku, określono prawdopodobną datę powstania grodziska na VI wiek. Fragmenty te pochodzą z dość długiego przedziału czasowego, od VI do VIII wieku i najprawdopodobniej tak długo zamieszkane było grodzisko. Tak nikły materiał nie pozwala na scharakteryzowanie życie mieszkańców osady.
Jednak na podstawie informacji pochodzących z innych źródeł można wysnuć hipotezę, że był to lud słowiański. Prawdopodobnie na gruntach dzisiejszej Utraty istniały zabudowania legendarnej osady Pari. Pari była własnością książęcą aż do 1354 roku, kiedy to książę Opolski i Wielkosudecki Albert Młodszy sprzedał ją za 20 marek właścicielowi ziemskiemu o imieniu lub nazwisku Świerzy.
Dzisiejsza nazwa wioski Utrata jest dużo późniejsza i należy do typu nazw topograficznych, związanych z siecią wodną. Często nadawano nazwę Utrata młynom wodnym, co jak tłumaczą źródła, miało je uchronić przed okresowym brakiem wody.
Wieś położona była wśród lasów, pól i jezior, w odległości 15 km od Strzelec Wielkich. Nigdy nie była wsią dużą, gęsto zaludnioną, jednak w XIX wieku, oprócz zasiedziałych gospodarzy mieszkało w niej 3 urzędników hrabiowskich: leśniczy, rybak i stróż stawów rybnych.
Do niedawna wieś traktowano jako integralną część Izbicka, jednak od 1992 roku stała się odrębnym sołectwem.